Biegać każdy może…

Bieganie to obecnie trzecia pod względem popularności dyscyplina rekreacji ruchowej w Polsce. Pierwszą dyscypliną rekreacji ruchowej w Polsce jest rower, drugą pływanie. Jako forma aktywnego wypoczynku bieganie jeszcze nigdy w Polsce nie było tak popularne jak w obecnych czasach. Liczba biegaczy i imprez biegowych zaczęła gwałtownie wzrastać w 2015 roku Polsce gdzie biegało około 4 milionów biegaczy. Popularność biegania wynika z faktu, iż jest najprostszą aktywnością fizyczną, którą można uprawiać przez cały rok, bez specjalistycznego sprzętu, a także bez względu na cechy społeczno-demograficzne.  Sport ten uprawiają znacznie częściej mężczyźni, kobiety w polskim środowisku biegaczy stanowią około 20-30%.  Imprezy biegowe stały się przedsięwzięciami sportowymi, na który istnieje coraz większy popyt. Powody podejmowania aktywności biegowej dotyczą takich aspektów jak: utrata wagi, walka z nałogiem, chęć poprawy formy, odczuwana przyjemność, chęć sprawdzenia się, potrzeba rywalizacji, podążanie za biegowym fit trendem.

Swoją przygodę z bieganiem rozpoczęłam zupełnie przypadkiem. Jako osoba lubiąca uprawiająca sport od lat, postanowiłam się sprawdzić. Zrobiłam sobie prezent z okazji Mikołajek i spontanicznie zapisałam się na kameralne zawody dokładnie 6.12.2017 roku w Żytniowie. Świat biegowy bardzo mi się spodobał, a zwłaszcza emocje, które towarzyszą każdym zawodom. Po roku przygody biegowej, nabrałam „obycia biegowego” gdyż doświadczyłam bardzo wielu kontuzji (m.in. zmęczeniowego złamania kości piętowej, poprzez którą miałam prawie 3 miesiące przerwy w budowaniu formy biegowej). W tym czasie, zdałam sobie sprawę jak bardzo bieganie wpływa na jakość mojego życia, na moje samopoczucie
a przede wszystkim na radzenie sobie ze stresem. Od samego początku przygody biegowej, wpadłam w wir zawodów, podczas których poznawałam przyjaciół biegowych, które wnosiły bardzo dużo pozytywnej energii w moje życie. Właśnie wtedy zaczęłam zastanawiać się jakie przesłanki kierują innymi biegaczami, dlaczego podejmują wysiłek biegowy i uprawiają tzw. turystykę biegową. Znam osoby, które potrafią wstać w nocy, żeby dotrzeć na zawody do miejsca, oddalonego setki kilometrów, tylko po to, żeby przebiec 10km, półmaraton czy maraton. Niewiarygodne jest to, że biegaczom wcale nie chodzi o zwycięstwo w zawodach a raczej o atmosferę, która tworzona jest podczas zawodów. Atmosferę, która pozwala im „uciec” od trosk dnia codziennego. W zawodach bardzo ważna jest też możliwość rywalizacji. Rywalizować można z samym sobą, z dystansem, z czasem, trudnym profilem trasy ze znajomym a nawet z pogodą. Większość biegaczy ma swe własne cele i ustanawia własne kategorie rywalizacji, np. rywalizacja może dotyczyć liczby pokonanych biegów w roku lub kilometrów w miesiącu czy roku.

Dla większości biegaczy, głównym motywem biegania jest zdrowie. Wiele osób zaczyna biegać, aby np. zmniejszyć masę ciała, poprawić ogólny stan zdrowia, wyregulować ciśnienie czy rzucić nałóg. Po osiągnięciu pierwotnych celów, w miarę rozwoju sprawności fizycznej, pojawiają się jednak kolejne cele, zazwyczaj związane z samodoskonaleniem. Biegowy trening zdrowotny, jako proces ukierunkowany na rozwój wydolności organizmu może, być związany z dążeniem do pokonania dłuższych dystansów np.: udziałem w półmaratonach, maratonach czy biegach ultra. Wielokrotnie byłam świadkiem jak pomimo bardzo trudnej trasy oraz ogromnego wysiłku, jaki biegacz musiał wnieść w jej pokonanie, dobiegał do mety z uśmiechem na twarzy bo czul się wygrany, nie tylko w sensie czasu, ale w sensie pokonania własnych słabości zwłaszcza gdy wyszedł ze strefy komfortu. W 2019 roku przeprowadziłam badania w oparciu o kwestionariusz CAWI, kórych celem było określenie wpływu biegania na jakość życia biegaczy. Respondentami było 396 biegaczy, z czego kobiety stanowiły 67,9%, natomiast mężczyźni 32,1%. W badaniach dominowały kobiety w wieku  41÷50 lat. Wyniki badań (rys. 1) wyraźnie wykazują, że respondenci biegają głownie z powodu endorfin, czyli hormonu, który produkuje organizm podczas wysiłku fizycznego. Hormon wywołuje uczucie euforii i poprawia samopoczucie. Pierwsze porcje hormonu pojawiają się około 30 minut po rozpoczęciu biegu, a ostatnie znajdują się w organizmie jeszcze pół godziny po treningu. Jeśli produkcja endorfin zwiększa się, czujemy się dużo lepiej. Drugim powodem, dla którego ankietowani biegają to walka ze stresem. Obecnie uważa się, że w miejscu pracy stresorami są:

– 72% reorganizacja pracy lub niepewność zatrudnienia,

– 66% nadmierne obciążenie pracą,

– 59% doświadczanie nieakceptowanego zachowania ze strony innych (bullying, molestowanie seksualne).

Badania przeprowadzone przez Stress Pulse Survey wykazują, że główne przyczyny stresu w miejscy pracy to:

–    46% nadmierne obciążenie pracą,

–     28% problemy z w kontaktach z ludźmi,

–    20% brak właściwej równowagi w relacji praca – życie prywatne.

Wysiłek fizyczny redukuje napięcia i frustrację, stając się narzędziem do walki ze stresem. Bieganie umożliwia poprawę nastroju, pozytywnie wpływa na ludzką psychikę z uwagi na fakt, że redukuje napięcie mięśniowe. Stres kumuluje się w organizmie człowieka, może prowadzić do dolegliwości bólowych i stanów lękowych. Trzecim powodem, dla którego ankietowani biegają to możliwość zapomnienia o problemach.

Rys. 1. Odpowiedzi na pytanie: Dlaczego biegasz?

Co ciekawe ponad 60% ankietowanych przyznaje, że traktuje bieganie jako reset od zmartwień dnia codziennego (rys. 2). Podczas biegania respondenci potrafią całkowicie się wyłączyć. 33,3% biegaczy natomiast zastanawia się jak rozwiązać problem, który ich nurtuje a 16,2% analizuje postawę biegową.

Rys. 2. Odpowiedzi na pytanie: O czy myślisz podczas biegania?

 

Zapytano respondentów czy bieganie wpłynęło na jakość ich życia (rys. 3). Okazuje się, że aż 97,2% ankietowanych uważa, że zdecydowanie bieganie podnosi jakość ich życia, natomiast tylko 2,8% nie zauważyło żadnych korzyści związanych z bieganiem.

Rys. 3. Odpowiedzi na pytanie: Czy uważasz, że bieganie podnosi jakość Twojego życia??

 

Poczucie osiągnięcia sukcesu jest dopełnione przez organizatorów imprez bogatą symboliką w skład, których wchodzą: medale, dyplomy, certyfikaty, vouchery, drobne prezenty. Bieganie ma bardzo dużo zalet, do których można zaliczyć:

–      redukuje ryzyko zawału,

–      wzmacnia serce,

–      wzmacnia układ krążenia,

–      wzmacnia płuca,

–      podnosi odporność organizmu,

–      obniża ciśnienie tętnicze,

–      obniża poziom cholesterolu,

–      zwiększa wydolność organizmu,

–      wzmacnia układ mięśniowy i kostny, a więc chroni przed osteoporozą,

–      w wyniku biegania następuje obciążanie kości, które ma pozytywny wpływ na ich mineralizację i odnowę. To w wyniku bezruchu kości stają się słabe i kruche,

–      bieganie poprawia jakość snu,

–      poprawia samopoczucie,

–      redukuje stres,

–      badania naukowców z University of Illinois wykazały, że trening zwiększa umiejętności logicznego myślenia,

–      badacze z National Taiwan Sport University ustalili, że 30 minut umiarkowanej aktywności zwiększa zdolność skutecznego myślenia tuż po treningu,

–      doniesienia naukowców z University of Aberdeen wskazują, że już w trakcie biegania myślimy bardziej kreatywnie. Jest to związane z tym, że mózg łączy przemieszczanie się do przodu z przyszłością, więc stajemy się bardziej przewidujący,

–      Journal of Sports Medicine and Physical Fitness” donosi, że regularne kardio trwale zmniejsza odczuwanie negatywnych emocji (depresji, lęku i stresu). Niektórzy naukowcy twierdzą wręcz, że bieganie może być równie skuteczne jak antydepresanty przepisywane przez lekarzy.

Bieganie poszerza horyzonty (a zwęża talię), zmniejsza chęć na jedzenie (a zwiększa apetyt na życie), poprawia pamięć (a pozwala zapomnieć o chorobach).